Magazine

ປີ 2019 ລັດຖະບານ ຖືວ່າເປັນປີປ່ຽນແປງທີ່ສໍາຄັນໃນການສ້າງແຜນລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ໂດຍອີງໃສ່ຄວາມສາມາດທາງດ້ານງົບປະມານຕົວຈິງ ແນ່ໃສ່ຫຼຸດຜ່ອນການຂາດດຸນງົບປະມານ.ສໍາລັບປີ 2019 ຕາມການຄາດຄະເນເຫັນວ່າ ເສດຖະກິດຍັງຈະສືບຕໍ່ເຕີບໂຕ ຢູ່ໃນລະດັບ 6,7%, ແຕ່ສະພາບຄ່ອງຕົວຈິງໃນລະບົບເສດຖະກິດ ຍັງມີຄວາມຝືດເຄື່ອງຢູ່, ໜີ້ສິນການລົງທຶນຂອງລັດສະສົມມາຍັງມີຈໍານວນຫຼາຍ, ສະພາບງົບປະມານແຫ່ງລັດໂດຍລວມ ຍັງສືບຕໍ່ຫຍຸ້ງຍາກ, ບວກກັບສະພາບໄພທໍາມະຊາດ ທີ່ເກີດຂຶ້ນຢ່າງໜັກໜ່ວງ ຢູ່ຫຼາຍແຂວງ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ເປັນຜົນກະທົບຕໍ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ໃນປີ 2019 ພໍສົມຄວນ. ໃນ​ບົດ​ລາຍ​ງານ​ເສດ­ຖະ­ກິດ​ປະ­ຈຳ​ປີ​ສະ­ບັບ​ປັບ­ປຸງ​ທີ່​ມີ​ຊື່­ວ່າ “ການ​ຄາດ​ຄະ­ເນ​ການ​ພັດ­ທະ­ນາ​ຂອງ​ອາ­ຊີ 2019” ​ທ່ານ ລັດ­ຕະ­ນະ­ໄຕ ຫຼວງ​ລາດ​ບັນ­ດິດ ຊ່ຽວ­ຊານ​ດ້ານ​ການ​ປົກ­ຄອງ​ບໍ­ລິ­ຫານ​ຂອງ ADB ປະ­ຈຳ​ລາວ ໄດ້ສະເໜີໃຫ້ຮູ້ໃນວັນ​ທີ 25 ກັນ­ຍາ 2019 ຜ່ານມາວ່າ:….(ລາຍລະອຽດເພີ່ມຕື່ມສາມາດຊອກອ່ານໄດ້ທີ່ວາລະສານທາເກັດ ສະບັບ 160 ເດືອນພະຈິກ 2019 ໄດ້ທີ ສຳນັກງານຫ້ອງການພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ຫ້ອງສະໝຸດ, ຮ້ານອາຫານ, ຮ້ານກາເຟ, ຮ້ານ kaogee cafe, ຮ້ານ The pizza company ແລະ ຫຼາຍໆບ່ອນໃນນະຄອນຫຼວງ ຫຼື ສອບຖາມຈອງເປັນສະມາຊິກໄດ້ທີ່ເບີ ...

ບັນຫາເສດຖະກິດທີ່ເປັນປະເດັນຮ້ອນໃນໄລຍະນີ້ກໍຄົງຈະໜີບໍ່ພົ້ນເລື່ອງອັດຕາແລກປ່ຽນ ຫຼື ຄ່າເງິນ  ເຊິ່ງເປັນ ສິ່ງທີ່ສັງຄົມໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຫຼາຍ ເພາະກ່ຽວຂ້ອງໂດຍກົງກັບການໃຊ້ຊີວິດຂອງປະຊາຊົນລາວສ່ວນໃຫຍ່.  ຈາກ ບົດຄວາມໃນເດືອນຕຸລາທີ່ຜ່ານມາ ຜູ້ອ່ານຫຼາຍທ່ານອາດຈະພໍເຂົ້າໃຈແດ່ແລ້ວວ່າ ການອ່ອນຄ່າຂອງເງິນກີບ ຈະສົ່ງຜົນດີແກ່ການສົ່ງອອກ ແຕ່ຈະສົ່ງຜົນກະທົບໃນດ້ານລົບແກ່ການນຳເຂົ້າ. ເມື່ອມາວິເຄາະເບິ່ງສະພາບເສດຖະກິດຂອງປະເທດທີ່ເພິ່ງພາການນຳເຂົ້າ ແລະ ຂາດດຸນການຄ້າມາຕະຫຼອດສິບປີທີ່ຜ່ານມາ ຄື ສປປ ລາວ ແລ້ວ ເຫັນວ່າ ປະເທດເຮົາຈະເສຍປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າໄດ້ປະໂຫຍດ ຈາກການອ່ອນຄ່າຂອງເງິນກີບ. ໃນບົດຄວາມເດືອນນີ້ ຜູ້ຂຽນຈຶ່ງຂໍນຳ ສະເໜີໃຫ້ເຫັນເຖິງສາເຫດຂອງການອ່ອນຄ່າຂອງເງິນກີບທີ່ເລີ່ມຮຸນແຮງຂຶ້ນຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນປີ 2019 ເປັນຕົ້ນມາ. ການເໜັງຕີງຂອງຄ່າເງິນມີສາເຫດມາຈາກ ອຸປະສົງ (ຄວາມຕ້ອງການ) ແລະ ອຸປະທານ (ການສະໜອງ) ຂອງເງິນໃນລະບົບເສດຖະກິດ. ເວົ້າງ່າຍໆກໍຄື ເງິນກີບຈະອ່ອນຄ່າ ຫຼື ແຂງຄ່າ ແມ່ນຂຶ້ນກັບຄວາມຕ້ອງການ ແລະ ການສະໜອງເງິນກີບພາຍໃນປະເທດ ເມື່ອມີຄວາມຕ້ອງການໃຊ້ເງິນກີບຫຼາຍຂຶ້ນ ຄ່າເງິນກີບກໍຈະສູງຂຶ້ນ ຫຼື ແຂງຄ່າຂຶ້ນ, ເມື່ອມີຄວາມຕ້ອງການໃຊ້ເງິນກີບໜ້ອຍລົງ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ຄ່າເງິນກີບຫຼຸດລົງ ຫຼື ອ່ອນຄ່າລົງ. ປັດໄຈພາຍໃນ: ການຂາດດຸນບັນຊີຊຳລະປົກກະຕິ (Current Account Deficit) ເປັນຜົນມາຈາກການຂາດດຸນການຄ້າ (ການ ນຳເຂົ້າສິນຄ້າຫຼາຍກວ່າການສົ່ງອອກ) ແລະ ການຂາດດຸນບໍລິການ (ມີລາຍຮັບຈາກການບໍລິການລະຫວ່າງປະເທດ ...

ການເຮັດທຸລະກິດທຸກໆປະເພດລ້ວນແລ້ວແຕ່ມີຈຸດປະສົງດຽວກັນຄື “ການປະສົບຄວາມສໍາເລັດ” ແລ້ວກ່ອນທີ່ຈະໄປຮອດຈຸດນັ້ນມັນກໍບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍ ແລະ ກໍບໍ່ແມ່ນເລື່ອງຍາກເກີນໄປສໍາລັບຜູ້ທີ່ຕັ້ງໃຈ, ເຮົາສາມາດສັງເກດເຫັນໄດ້ດີໃນປັດຈຸບັນວ່າ ມີບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດເກີດຂຶ້ນມາຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ໃນນັ້ນກໍມີທັງລົ້ມເຫຼວ ແລະ ປະສົບຜົນສໍາເລັດ ນັ້ນກໍບໍ່ແມ່ນເລື່ອງທີ່ແປກເລີຍສໍາລັບວົງການທຸລະກິດ ຍິ່ງທຸກມື້ນີ້ທີ່ມີການແຂ່ງຂັນຂ້ອນຂ້າງສູງ ທັງທາງດ້ານຄວາມຄິດສ້າງສັນ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ… ບາງຄົນມີຄວາມຄິດທີ່ໜ້າສົນໃຈ, ສ້າງສັນຜົນງານອອກມາດີ ແຕ່ບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງລູກຄ້າໄດ້, ລູກຄ້າບໍ່ຊື້ ຍ້ອນການຕະຫຼາດເຂົ້າບໍ່ເຖິງກຸ່ມເປົ້າໝາຍ; ບາງຄົນຄວາມຄິດສ້າງສັນພໍໃຊ້ໄດ້ ແຕ່ນໍາເຕັກໂນໂລຊີເຂົ້າມາໃຊ້ເພີ່ມຄວາມແປກໃໝ່ກໍສາມາດດຶງດູດລູກຄ້າໃຫ້ເຂົ້າມາຫາໄດ້. ສິ່ງທີ່ກ່າວມາທັງໝົດນີ້ ແມ່ນຄວາມທ້າທາຍຂອງຜູ້ປະກອບການທີ່ຕ້ອງຊອກຫາຄໍາຕອບວ່າ “ຄວາມຕ້ອງການທີ່ແທ້ຈິງຂອງລູກຄ້າທ່ານແມ່ນຫຍັງ” ຖ້າສາມາດຊອກຄໍາຕອບນີ້ໄດ້ ຄວາມສໍາເລັດໃນທຸລະກິດຂອງທ່ານກໍຢູ່ບໍ່ໄກເກີນເອື້ອມ… ວາລະສານທາເກັດສະບັບນີ້ເລີຍຢາກຈະມານໍາສະເໜີກ່ຽວກັບວິທີການ ຊອກຫາຄວາມຕ້ອງການທີ່ແທ້ຈິງຂອງລູກຄ້າ ເພື່ອນໍາພາທຸລະກິດທ່ານໃຫ້ປະສົບຄວາມສໍາເລັດ ສໍາລັບໃຜທີ່ເຄີຍເຮັດທຸລະກິດຈະຮູ້ດີວ່າ ທຸກຄັ້ງທີ່ຈະສ້າງສິນຄ້າ ຫຼືບໍລິການໃດໜຶ່ງຂຶ້ນມານັ້ນ ສິ່ງທີ່ຕ້ອງເຮັດເພື່ອເຂົ້າເຖິງລູກຄ້າໄດ້ກໍຄື ການສໍາຫຼວດ ເຊິ່ງມີຂັ້ນຕອນທີ່ຂ້ອນຂ້າງຫຍຸ້ງຍາກ ແຕ່ຄໍາຖາມສ່ວນໃຫຍ່ຈະເປັນລັກສະນະດຽວກັນຄື “ເຈົ້າຢາກໃຫ້ສິນຄ້າ ຫຼືການບໍລິການຂອງພວກເຮົາອອກມາໃນຮູບແບບໃດ” ເຊິ່ງຄໍາຕອບທີ່ໄດ້ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນ “ສິນຄ້າ ຫຼືການບໍລິການທີ່ດີທີ່ສຸດ” ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍມານັ່ງວິເຄາະເພື່ອຊອກຫາຄວາມໝາຍຂອງຄໍາວ່າ “ດີທີ່ສຸດ” ເພື່ອນໍາມາສ້າງສັນຜົນງານໃຫ້ອອກມາຖືກໃຈລູກຄ້າທີ່ສຸດ, ແຕ່ທ່ານເຄີຍສັງເກດບໍ່ວ່າ ຫຼາຍຄັ້ງທີ່ເກັບຂໍ້ມູນມາໄດ້ ຮູ້ວ່າລູກຄ້າຕ້ອງການຫຍັງ ແລ້ວນໍາມາສ້າງສັນສິ່ງທີ່ສ້າງ “ຜົນໄດ້ຮັບ”ເຫຼົ່ານັ້ນອອກມາຈົນສໍາເລັດ ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ສາມາດດຶງດູດລູກຄ້າໄດ້ເທົ່າທີ່ຄວນ, ຮູ້ແບບນີ້ແລ້ວທ່ານຍັງຈະເຮັດການສໍາຫຼວດແບບເກົ່າຊໍ້າໆໃຫ້ເສຍເວລາເຮັດຫຍັງ? ສະນັ້ນ ຈຶ່ງແນະນໍາໃຫ້ທ່ານລອງເອົາຜົນໄດ້ຮັບຈາກການສໍາຫຼວດຄັ້ງທໍາອິດ ມາເປັນຄໍາຖາມເລີຍວ່າ ຖ້າເຮົາສ້າງສັນຜະລິດຕະພັນນີ້ຂຶ້ນມາ ເຈົ້າ/ລູກຄ້າ ຈະຊົມໃຊ້ ຫຼືບໍ່? ເຊິ່ງວິທີນີ້ຈະເປັນການສ້າງໃຫ້ການສໍາຫຼວດຄັ້ງທີ ...

ໃນກອງປະຊຸມສະພາສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 7 ສະໄໝທີ VIII ຫວ່າງເດືອນມີຖຸນາທີ່ຜ່ານມານີ້. ຜູ້ແທນກອງປະຊຸມເປັນຕົ້ນ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ຊັກຖາມຕໍ່ກັບບັນຫາໜີ້ສິນຂອງລັດຖະບານ. ໂດຍລັດຖະບານກໍໄດ້ຊີ້ແຈງ ໃນຕອນບ່າຍຂອງວັນທີ 6 ມີຖຸນາ 2019, ທ່ານ ສົມດີ ດວງດີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງການເງິນ ໄດ້ຊີ້ແຈງຕໍ່ຂໍ້ຊັກຖາມຂອງບັນດາ ສະມາຊິກ ສະພາແຫ່ງຊາດ ຫຼາຍບັນຫາສໍາຄັນ ໃນນັ້ນແມ່ນໄດ້ຊີ້ແຈງບັນຫາກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າ ໃນການແກ້ໄຂໜີ້ສາທາລະນະ ໂດຍສະເພາະໜີ້ພາຍໃນ ແລະ ໜີ້ສິນຕ່າງປະເທດ ລວມເຖິງກົນໄກການແກ້ໄຂ ເຊິ່ງເປັນບັນຫາທີ່ແກ່ຍາວມາເປັນເວລາດົນ. ໂອກາດນີ້, ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ຊີ້ແຈງກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າໃນການແກ້ໄຂໜີ້ສາທາລະນະ, ເຊິ່ງເປັນບັນຫາທີ່ແກ່ຍາວມາເປັນເວລາດົນນານ ເຮັດໃຫ້ໜີ້ສິນຢູ່ໃນລະດັບທີ່ສູງພໍສົມຄວນ ແຕ່ແນວໃດກໍຕາມ ລັດຖະບານກໍໄດ້ມີຄວາມພະຍາຍາມໃນການແກ້ໄຂ ຊໍາລະໃຫ້ທັນຕາມກໍານົດເວລາ, ສ່ວນໜີ້ໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດ ຜ່ານມາກໍໄດ້ມີຫຼາຍມາດຕະການໃນການແກ້ໄຂ ດ້ວຍການອວາຍໜີ້ສາມແຈ, ດ້ວຍການຂຶ້ນແຜນງົບປະມານປົກກະຕິ ເພື່ອຊໍາລະໜີ້ລົງທຶນ ເຮັດໃຫ້ມີການຫຼຸດຜ່ອນໜີ້ສິນຈໍານວນໜຶ່ງ. ພ້ອມກັນນີ້, ກໍມີນະໂຍບາຍຈໍາກັດການກໍ່ສ້າງໂຄງການໃໝ່, ໂຄງການທີ່ເຫັນວ່າຍັງບໍ່ມີຄວາມຈໍາເປັນຮີບດ່ວນ ແລະ ສຸມໃສ່ສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ໂຄງການທີ່ຍັງບໍ່ທົນສໍາເລັດ ໂດຍໄດ້ມີການກວດຄືນມູນຄ່າໂຄງການ ທີ່ເຫັນວ່າບໍ່ສົມເຫດສົມຜົນ ເຊິ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ໜີ້ສິນຫຼຸດລົງຈໍານວນໜຶ່ງ, ແຕ່ກໍຍັງຢູ່ໃນລະດັບສູງ. ສ່ວນມາດຕະການຕໍ່ກັບໜີ້ສິນຂອງຕ່າງປະເທດນັ້ນ ລັດຖະບານກໍໄດ້ພະຍາຍາມຊອກລາຍຮັບເພື່ອມາຊໍາລະໃນແຕ່ລະປີ ສໍາລັບການຊໍາລະດອກເບ້ຍແມ່ນໄດ້ເອົາແຫຼ່ງທຶນພາຍໃນ, ແຕ່ສໍາລັບຕົ້ນທຶນແຕ່ລະໄລຍະແມ່ນຊອກແຫຼ່ງດຸ່ນດ່ຽງມາຕຶ່ມເພື່ອຊໍາລະ. ໃນປີ 2019 ລັດຖະບານຈະບໍ່ຢືມເງິນຕ່າງປະເທດມາຊໍາລະດອກເບ້ຍໜີ້, ...

ສະບາຍດີທ່ານຜູ້ອ່ານທຸກໆທ່ານ, ມື້ນີ້ຄູເຊັ່ງມີໜຶ່ງຄໍາຖາມເພື່ອເປີດຫົວເລື່ອງໃນການຂຽນບົດຄວາມໃນສະບັບນີ້. ທຸກໆທ່ານຄິດວ່າ: “ຄົນລາວພວກເຮົາເປັນຄົນທີ່ມັກມີຂໍ້ອ້າງຫຼາຍບໍ່?” ຍົກຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: “ເຮົາເກີດມາໃນຄອບຄົວທີ່ທຸກຍາກ, ພໍ່ແມ່ເປັນຊາວໄຮ່ຊາວນາ, ບໍ່ສາມາດເຮັດທຸລະກິດໃຫ້ຮັ່ງມີຄືກັນກັບຄົນທີ່ມີຕົ້ນທຶນສູງໄດ້ດອກ”, “ເຮົາເກີດມາມີຮ່າງກາຍບໍ່ສົມບູນແບບ, ບໍ່ສາມາດເປັນນັກກິລາໄດ້ດອກ”, “ເຮົາມີອາຍຸຫຼາຍແລ້ວບໍ່ສາມາດເລີ່ມເຮັດທຸລະກິດໄດ້ດອກ”, “ເຮົາບໍ່ມີເວລາພຽງພໍໃນການໄປອອກກໍາລັງກາຍແຕ່ເຊົ້າ, ຕ້ອງໄດ້ໄປສົ່ງລູກໄປໂຮງຮຽນ”…ຂໍ້ອ້າງ, ຂໍ້ອ້າງ ແລະ ຂໍ້ອ້າງ ເກີດມາຈາກການສ້າງເຫດຜົນ, ເຫດຜົນ ແລະ ເຫດຜົນຂຶ້ນມາໃນໃຈ. ສຸດທ້າຍຍ້ອນມີຂໍ້ອ້າງ ແລະ ເຫດຜົນຫຼາຍປະການຈຶ່ງບໍ່ໄດ້ເຮັດຫຍັງໃນຊີວິດເລີຍ. ຄູເຊັ່ງເຫັນຫຼາຍໆຄົນທີ່ມີຕົ້ນທຶນຊີວິດຕິດລົບ, ເປັນບຸກຄົນທີ່ທຸກຍາກ, ມີຮ່າງກາຍຜິດປົກກະຕິ, ມີອາຍຸຫຼາຍ…ແຕ່ກໍ່ຍັງສາມາດເອົາຊະນະຂໍ້ອ້າງຂອງຕົນເອງ ແລະ ສ້າງຕົນເອງຂຶ້ນມາຈົນປະສົບຜົນສໍາເລັດໄດ້. ທ່ານຢາກຈະທໍາລາຍກໍາແພງໃຈໃນຂໍ້ອ້າງຂອງທ່ານບໍ່? ມື້ນີ້ຄູເຊັ່ງມີເລື່ອງຈະມາເລົ່າສູ່ຟັງ. ທ່ານ ໂທນີ ຣັອບບິນ (TONY ROBBINS) ເປັນທັງນັກຂຽນ ແລະ ນັກເວົ້າສ້າງແຮງບັນດານໃຈ ລະດັບໂລກເພິ່ນໄດ້ກ່າວໄວ້ວ່າ: ຄວາມເຈັບປວດນັ້ນແມ່ນມີຢູ່ 2 ຢ່າງ: ອັນທີໜຶ່ງກໍ່ຄື: ຄວາມເຈັບປວດຈາກການລົງມືເຮັດຕົວຈິງແລ້ວບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດ ແມ່ນເຈັບປວດທາງດ້ານຈິດໃຈ, ຄວາມບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດຈາກການຝຶກຊ້ອມ, ຝຶກແອບກິລາເຮັດຜິດທ່າ,ແຂນຫັກ, ຂາຫັກ, ເອັນພິກ, ເອັນຂາດທີ່ນໍາມາສູ່ຄວາມເຈັບປວດທາງຮ່າງກາຍ. ອັນທີສອງກໍ່ຄື: ຄວາມເຈັບປວດຈາກການບໍ່ເຮັດຫຍັງໂດຍປ່ອຍໃຫ້ເວລາຜ່ານໄປລ້າໆຈົນຮອດອາຍຸເຖົ້າແກ່ ຫຼື ໃກ້ໆຈະຮອດມື້ຕາຍ. ທ່ານຄິດຄືດັ່ງຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ວ່າຄົນທີ່ບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດຫຼາຍໆຄັ້ງຈາກການເຮັດທຸລະກິດນັ້ນຍັງດີກວ່າບໍ່ເຮັດຫຍັງຈັກຢ່າງ, ເພາະຄວາມບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດຄືການຮຽນຮູ້ຢ່າງໜຶ່ງເພື່ອກ້າວໄປສູ່ຄວາມສໍາເລັດ. ແຕ່ຄົນທີ່ບໍ່ເຮັດຫຍັງຮອດມື້ຕາຍນັ້ນຍິ່ງເຈັບປວດທໍລະມານແສນສາຫັດຫຼາຍກວ່າ, ເພາະພວກເຂົາບໍ່ໄດ້ສ້າງເລື່ອງລາວ ແລະ ...

ການຜະລິດສິນຄ້າໃໝ່ເປັນສິ່ງທີ່ທ້າທາຍເພາະວ່າຕະຫຼາດລາວເຮົານອກຈາກມີຂະໜາດນ້ອຍແລ້ວຍັງມີການແຂ່ງຂັນສູງຈາກການນຳເຂົ້າຈາກປະເທດເພື່ອນບ້ານ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຍັງມີນັກທຸລະກິດໜຸ່ມບ້ານເຮົາ ກ້າສ່ຽງທີ່ຈະສ້າງທຸລະກິດຂອງຕົນເອງແລະ ເຮັດການຕະຫຼາດ. ມື້ນີ້ພວກເຮົາມາຮູ້ຈັກກັບຜູ້ບຸກເບີກທຸລະກິດດ້ານນີ້ ເພື່ອເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຕະຫຼອດເຖິງແຜນການຕະຫຼາດຂອງເພິ່ນ. ທ່ານ ອານັນ ທອງສະຫວັດ, ອາຍຸ 25 ປີ, ຜູ້ສ້າງຕັ້ງແລະເຈົ້າຂອງກະແລ້ມ ບ້ານບ້ານ (Ban Ban Ice Cream). ເມື່ອສີ່ປີກ່ອນ ທ່ານ ອານັນ ໄດ້ເລີ່ມເຮັດກະແລ້ມຕັກແບບບູຮານສົ່ງໃຫ້ບັນດາຮ້ານອາຫານ ແລະ ຮ້ານຄ້າຕ່າງໆທັງມີຮ້ານຂອງຕົນເອງຊື່ຮ້ານໂກໂກ້ນັດມິວ ຢູ່ແຖວສວນເຈົ້າອານຸວົງແຄມຂອງ ຊຶ່ງປັດຈຸບັນກໍຍັງສືບຕໍ່ດຳເນີນຢູ່. ຕໍ່ມາເພິ່ນຈຶ່ງເຫັນໂອກາດໃນການຕໍ່ຍອດທຸລະກິດ ແລ້ວເຮັດເປັນກະແລ້ມໄມ້ ຍີ່ຫໍ້ ບ້ານບ້ານ ໂດຍຫາກໍປ່ອຍຜະລິດຕະພັນໃໝ່ນີ້ໄດ້ປະມານ 8 ເດືອນ. ເພິ່ນໄດ້ໃຊ້ເວລາ 2 ປີ ເພື່ອກຽມອອກສິນຄ້າຍີ່ຫໍ້ບ້ານບ້ານນີ້ເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມພ້ອມຫຼາຍໆດ້ານ ລວມທັງສູດ, ລົດຊາດ, ລູກຄ້າ, ການເງິນ, ສະຖານທີ່ ແລະ ໂຮງງານ ເປັນຕົ້ນ. ທ່ານ ອານັນ ເຄີຍໄປຮຽນຢູ່ປະເທດໄທ ແລະອົດສະຕາລີ ແຕ່ຮູ້ສຶກວ່າບໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ເພິ່ນມັກ. ຕໍ່ມາເພິ່ນຈຶ່ງເລືອກຮຽນທັງສຶກສາດ້ວຍຕົນເອງ ໂດຍລົງເລິກດ້ານການເຮັດກະແລ້ມໂດຍສະເພາະ. ການສ້າງຕັ້ງກິດຈະການຂອງເພິ່ນແມ່ນຖືວ່າ ເລີ່ມຈາກສູນ ເນື່ອງຈາກຄວາມຄິດຂອງເພິ່ນສວນທາງກັບຂອງພໍ່ແມ່ທີ່ຢາກໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວຮຽນຫຼາຍກວ່າ; ໃນຂະນະທີ່ຕົນເອງເປັນຄົນຄິດນອກຂອບ. ຍ້ອນເຫັນໂອກາດວ່າຍັງບໍ່ທັນມີກະແລ້ມຍີ່ຫໍ້ຂອງລາວແທ້ໆວາງຂາຍໃນຕະຫຼາດ, ທ່ານ ອານັນ ຈຶ່ງເນັ້ນຈຸດຂາຍຂອງ ...

ການສະເໜີໃຫ້ສານອອກຄໍາສັ່ງອາຍັດຊັບ ຖືເປັນສິດທິຂັ້ນພື້ນຖານຂອງຄູ່ຄວາມ ໃນການເນີນຄະດີຢູ່ສານ ທັງນີ້ກໍ່ເພື່ອປົກປ້ອງສິດ ແລະຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທໍາ ຂອງຕົນຕາມກົດໝາຍ. ຄໍາວ່າ “ອາຍັດຊັບ” ໃນດ້ານກົດໝາຍແລ້ວ ໝາຍເຖິງ ການບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຊື້, ຂາຍ, ມອບ, ໂອນ, ແລກປ່ຽນ, ຊວດຈໍາ, ຄໍ້າປະກັນ, ຕໍ່ເຕີມ, ສ້ອມແປງ, ທໍາລາຍ ຫຼື ປ່ຽນແປງ ແລະ ອື່ນໆກ່ຽວກັບຊັບເຄື່ອນທີ່ ຫຼື ຊັບຄົງທີ່ ລວມທັງບັນຊີເງິນຝາກຢູ່ທະນາຄານ ທີ່ພົວພັນກັບຄະດີ ຕາມຄໍາສັ່ງຂອງສານ ຕາມທີ່ກໍານົດໄວ້ໃນມາດຕາ 3(19) ຂອງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການດໍາເນີນຄະດີແພ່ງ ສະບັບປັບປຸງປີ 2012. ການອາຍັດຊັບສິນ ແມ່ນມາດຕະການໜຶ່ງຂອງສານທີ່ສໍາຄັນ ເພື່ອຮັບປະກັນ ບໍ່ໃຫ້ໂຈດ ຫຼື ຈໍາເລີຍ ຫຼື ຜູ້ທີ່ເປັນເຈົ້າຂອງ ຊັບສິນດັ່ງກ່າວ ກະທໍາການໃດໆທີ່ຈະເປັນການສ້າງຄວາມເສຍຫາຍ ຫຼື ສ້າງຂໍ້ຜູກພັນເພີ່ມເຕີມຕໍ່ຊັບສິນດັ່ງກ່າວ ໃນລະຫວ່າງ ການດໍາເນີນຄະດີ ຈົນກວ່າ ສານຈະມີຄໍາສັ່ງປ່ຽນແປງ ເປັນຢ່າງອື່ນເຊັ່ນ: ການອາຍັດຮຸ້ນໃນບໍລິສັດ, ບັນຊີທະນາຄານ, ທີ່ດິນ, ອາຄານ, ເຮືອນ ແລະ ຊັບສິນອື່ນໆ, ເຊິ່ງສານສາມາດ ...

ເມື່ອເອີ່ຍເຖິງທ່ານ ເກຍ ອູ໊ສິດທິເດດ ຫຼື “ເຮຍເກຍ” ຫຼາຍທ່ານຄົງຮູ້ຈັກດີ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນປະຊາຊົນໃນບ້ານ ຄໍາປ່າແໜ ແລະ ບ້ານ ປ່າກ້ວຍ ເມືອງຈໍາພອນແຂວງສະຫວັນນະເຂດທີ່ຈົດຈໍາໄດ້ດີທີ່ສຸດ ເພາະທ່ານເປັນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ຍື່ນມື ແລະ ສະຫຼະແຮງຊັບສ່ວນຕົວຫຼາຍພັນລ້ານກີບເພື່ອໄປຊ່ວຍເຫຼືອ, ພັດທະນາ, ປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງພວກເຂົາເຈົ້າຫຼາຍຮ້ອຍຊີວິດຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກອາຊີບຂໍທານໃຫ້ມີທີ່ຢູ່ອາໄສຖາວອນ, ມີອາຊີບທີ່ໝັ້ນຄົງ, ມີຊັບສິນເປັນຂອງຕົນເອງ, ມີຊີວິດການເປັນຢູ່ທີ່ດີຂຶ້ນພ້ອມທັງສາມາດເຂົ້າເຖິງການສຶກສາ ແລະ ສາທາລະນະສຸກໄດ້ສະດວກສະບາຍຫຼາຍຂຶ້ນ. ທ່ານ ເກຍ ອູ໊ສິດທິເດດ ໄດ້ເລົ່າໃຫ້ຟັງເຖິງປະຫວັດຄວາມເປັນມາ, ການຕໍ່ສູ້ຊີວິດເພື່ອຫາລ້ຽງຕົນເອງ ແລະຄອບຄົວຈົນກວ່າຈະມີວັນນີ້ວ່າ: ຊຸມປີ 1964 ຕົນເອງໄດ້ປົບໜີສົງຄາມ ແລະ ຫຼົບຊ້ອນຢູ່ດົງປ່າຕືບເຂດຊາຍແດນລາວ-ຫວຽດນາມ ຢູ່ເມືອງເຊໂປນ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ເພາະຢ້ານເຮືອບິນຝ່າຍກົງກັນຂ້າມຖິ້ມລະເບີດໃສ່ ໃນນັ້ນເວລານັ້ນຕົນເອງມີອາຍຸ 7 ປີ ແລະ ໄດ້ຮຽນໜັງສືຢູ່ໃນປ່າ ເປັນເວລາ 10 ປີ (ຈົບຊັ້ນປ4) ພໍ່ແມ່ໃນເວລານັ້ນແມ່ນມີອາຊີບເຮັດໄຮ່ເຮັດສວນລ້ຽງຊີບ, ປີ 1974 ສົງຄາມຍຸຕິຈຶ່ງໄດ້ອອກມາຢູ່ບ້ານ ທ່າໂຂ່ງ ເມືອງ ເຊໂປນ ຄອບຄົວພໍ່ແມ່ຂອງຕົນເອງຈຶ່ງໄດ້ປະກອບອາຊີບຄ້າຂາຍເຄື່ອງຍ່ອຍ, ຕົກມາຮອດຊຸມປີ 1976 ຕົນເອງຈຶ່ງຍົກຍ້າຍເຂົ້າຢູ່ສະຫວັນນະເຂດ ມາເຮັດວຽກເປັນກໍາມະກອນຮັບຈ້າງ, ປີ 1978 ໄດ້ເຮັດທຸລະກິດຮັບຈ້າງຂົ້ວໝາກກາເຟໃຫ້ບໍລິສັດການຄ້າແຂວງ, ...

ເມື່ອໃດທີ່ຄົນເຮົາຍັງມັກໃນຄວາມສະດວກສະບາຍ ການພັດທະນາຂອງເຕັກໂນໂລຊີກໍບໍ່ມີວັນສິ້ນສຸດ ແລະ ຍຸກປັດຈຸບັນນີ້ ທີ່ເວົ້າໄດ້ວ່າ ເປັນຍຸກຂອງເຕັກໂນໂລຊີ ທຸກຢ່າງຂຶ້ນກັບ Smart phone ແລະ Social media ພຽງແຕ່ສັ່ງ ຄວາມສະດວກສະບາຍກໍເກີດຂຶ້ນ ແລະ ຍ້ອນຄວາມສະດວກສະບາຍໃນເຕັກໂນໂລຊີນີ້ ຈຶ່ງເຮັດໂອກາດສໍາລັບການເຮັດທຸລະກິດເພີ່ມຂຶ້ນໄປນໍາ ໂດຍສະເພາະບັນດາແມ່ຄ້າ”ອອນໄລ໌” ທີ່ພວກເຮົາກໍເຫັນແລ້ວວ່າເກີດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນ”ໂຊຊຽວ”ຕ່າງໆ ບໍ່ວ່າຈະເປັນການ”ໄລຟ໌ສົດ”ຂາຍເຄື່ອງ, ການໂພສຂາຍເຄື່ອງ ແລະ ການໂຄສະນາຕ່າງໆ ທີ່ແຕ່ລະຮ້ານຈະມີວິທີໃຜລາວ ໃນການດຶງດູດລູກຄ້າ, ເຮັດໃຫ້ສິນຄ້າຂອງຕົນເອງໄດ້ຮັບຄວາມສົນໃຈຈາກລູກຄ້າ ແລະ ເມື່ອລູກຄ້າຕັດສິນໃຈຊື້ແລ້ວກໍຈະມີບໍລິການຈັດສົ່ງໃຫ້ພ້ອມ ເພື່ອຄວາມສະດວກສະບາຍຂອງລູກຄ້າ. ແຕ່ຍ້ອນການເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍຂອງຮ້ານຂາຍເຄື່ອງ”ອອນໄລ໌” ເຮັດໃຫ້ການແຂ່ງຂັນເພີ່ມຂຶ້ນໄປນໍາ, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີການເຕັກໂນໂລຊີທີ່ເອີ້ນວ່າ E-Commerce ເຂົ້າມາເປັນຕົວຊ່ວຍໃນການຂາຍສິນຄ້າ ເຮັດໃຫ້ປິດການຂາຍໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ, ສ່ວນຜູ້ຊື້ກໍຈະມີຄວາມໝັ້ນໃຈຫຼາຍຂຶ້ນ ຄືກັບໄດ້ໄປເລືອກຊື້ຢູ່ຮ້ານເອງເລີຍ!!! ສໍາລັບເທຣນ E-Commerce ຕົວຊ່ວຍແມ່ຄ້າ”ອອນໄລ໌”ຈະມີຫຍັງແດ່ນັ້ນ ເຮົາມາເບິ່ງນໍາກັນເລີຍ… Virtual Assistant ໃນຕ່າງປະເທດສໍາລັບ VA (Virtual Assistant)  ຖືເປັນເທຣນ E-Commerce ທີ່ຖືກເວົ້າເຖິງຫຼາຍໃນປີ 2019 ເພາະໃນເມື່ອກ່ອນຈຸດອ່ອນຂອງຮ້ານຂາຍເຄື່ອງ”ອອນໄລ໌” ແມ່ນບໍ່ມີພະນັກງານແນະນໍາສິນຄ້າໃຫ້ກັບລູກຄ້າຄືກັບຮ້ານທົ່ວໄປ ເຮັດໃຫ້ລູກຄ້າບໍ່ໝັ້ນໃຈທີ່ຈະຊື້ສິນຄ້າ ແຕ່ການເອົາ VA ເຂົ້າມາຊ່ວຍເລື່ອງການຂາຍ ”ອອນໄລ໌”ນັ້ນ ຈະຊ່ວຍເປີດປະສົບການໃໝ່ ແລະ ...

ຈາກສະບັບເດືອນຜ່ານມາທີ່ພວກເຮົາໄດ້ສົນທະນາກັນວ່າ ຍຸກດີຈິຕອນນອກຈາກສ້າງທັງກາລະໂອກາດ ແລ້ວ ຍັງມີສິ່ງທ້າທາຍແກ່ທຸລະກິດນ້ອຍ ຍ້ອນວ່າການຫັນເປັນດີຈີຕອນແມ່ນສອດຫ້ອຍກັບການປັບປ່ຽນນິຍາມຍຸດທະສາດທຸລະກິດທັງໝົດຂອງຜູ້ປະກອບການ ຕະຫຼອດເຖິງການປ່ຽນວັດທະນາທຳຂອງອົງກອນ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດ ຢູ່ລອດໄດ້. ໂດຍລວມແລ້ວ ການຄ້າທາງເອເລັກໂຕຣນິກ ຫຼື “ອີຄອມເມີສ” (e-commerce) ເປັນຂະແໜງທີ່ມີການຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ເຕີບໂຕຢ່າງໄວວາ ໃນຫຼາຍໆ ປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ ແລະ ພັດທະນາແລ້ວ ລວມທັງພາກພື້ນອາຊຽນ.  ແຕ່ກົງກັນຂ້າມຢູ່ລາວຜູ້ປະກອບການໃຊ້”ອີຄອມເມີສ”ໜ້ອຍຫຼາຍ. ການຄົ້ນຄວ້າຂອງທະນາຄານໂລກ ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ 30 ເວັບໄຊ໌ ທີ່ມີຄົນເຂົ້າຊົມໃຊ້ຫຼາຍທີ່ສຸດໃນປະເທດເຮົາ ບໍ່ມີເວັບໄຊ໌ໃດທີ່ຈັດເປັນປະເພດ “ອີຄອມເມີສ”. ສ່ວນໃຫຍ່ຈະເປັນການຊອກຫາຂໍ້ມູນ, ສື່ສັງຄົມອອນໄລ໌, ການບັນເທີງ, ຂ່າວສານ,​ ແລະ ເວທີແລກປ່ຽນຂໍ້ຄິດເຫັນ. ໃນພາກພື້ນອາຊຽນ, ບາງທຸລະກິດໃຫ້ບໍລິການສົ່ງສິນຄ້າ ຫຼື ສາມາດໃຫ້ບໍລິການ ແກ່ລູກຄ້າຢູ່ລາວໄດ້ ເຊັ່ນ: “ແອບພລີເຄຊັນ ແກຣບ” ​(​Grab) (ບໍລິການເອີ້ນລົດຮັບສົ່ງ) ທີ່ມີຢູ່ທຸກປະເທດອາຊຽນ ຍົກເວັ້ນ ລາວ ແລະ ບຣູໄນ. ຕົວຢ່າງ ອື່ນ ແມ່ນ: Lazada ຮ້ານຂາຍເຄື່ອງອອນໄລ໌ ມີສາຂາໃຫ້ບໍລິການຢູ່ 6 ປະເທດອາຊຽນ ແຕ່ບໍ່ມີຢູ່ລາວ ເຊັ່ນກັນ. ...