ມື້ນີ້ພວກເຮົາມີໂອກາດມາຮູ້ຈັກກັບທຸລະກິດປະກອບການໃໝ່ຫຼືສະຕາດອັບ (Startup) ທີ່ມີຊື່ວ່າ “ໂກເທັດດີ້” (GOTEDDY) ເຊິ່ງເປັນທຸລະກິດທີ່ໃຫ້ບໍລິການສັ່ງອາຫານຈາກຮ້ານຕ່າງໆທົ່ວນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນຜ່ານ “ແອັບພລີເຄຊັ່ນ” (application) ໃນມືຖືຂອງທ່ານແອັບນີ້ຍັງໃໝ່ອີ່ຫຼີເພາະຫາກໍເລີ່ມຕົ້ນເປີດຕົວໄດ້ພຽງແຕ່ 4 ເດືອນເທົ່ານັ້ນແຕ່ຖືວ່າກຳລັງມາແຮງເພາະມີຈຳນວນຜູ້ຊົມໃຊ້ (user) ເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງເດືອນລະ 15% ແລະຫຼ້າສຸດຍັງໄດ້ຮັບລາງວັນຊະນະເລີດໃນງານລາວໄອຊີທີອະວອດ 2019
(Lao ICT Award 2019).
ກ່ອນອື່ນທີມງານວາລະສານ ທາເກັດ ຂໍແນະນຳຕົວຜູ້ສ້າງຕັ້ງ ແລະ ປະທານບໍລິສັດໃຫ້ຜູ້ອ່ານໄດ້ຮູ້ຈັກກັນກ່ອນເພິ່ນມີຊື່ວ່າ ທ່ານ ປະສົງ ລັດຕະນະ ຫຼື ເອີ້ນວ່າ ສົງ ອາຍຸ 24 ປີ ຮຽນຈົບ ມັດທະຍົມປາຍ ທີ່ປະເທດສິງກະໂປ, ປະລິນຍາຕີຈາກ ປະເທດອັງກິດ ແລະ ມີແຜນຈະໄປຮຽນຕໍ່ປະລິນຍາໂທ.
ເພິ່ນມີແນວຄວາມຄິດຢາກສ້າງຕັ້ງ GOTEDDY ຕັ້ງແຕ່ຕອນທີ່ຮຽນຢູ່ຕ່າງປະເທດແລ້ວ ເນື່ອງຈາກລຶ້ງເຄີຍກັບການໃຊ້ບໍລິການສັ່ງຊື້ສິນຄ້າຕ່າງໆຜ່ານໂທລະສັບມືຖືໃນຮູບແບບ “ແອັບພລີເຄຊັ່ນ” ທີ່ສະດວກສະບາຍ ໂດຍສະເພາະການສັ່ງຊື້ອາຫານ ແຕ່ເມື່ອກັບມາຢາມບ້ານ ເວລາຢາກກິນຫຍັງກໍຕ້ອງເດີນທາງອອກໄປຊື້ ຫຼື ຕ້ອງຍົກຫູໂທລະສັບໄປສັ່ງຈາກຮ້ານອາຫານ ແລ້ວຍັງຕ້ອງໂທແຈ້ງບໍລິສັດສົ່ງສິນຄ້າມາສົ່ງຕ້ອງແຈ້ງທີ່ຢູ່ຂອງເຮົານຳອີກເຊິ່ງເຫັນວ່າຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ບໍ່ເໝາະກັບພຶດຕິກຳຜູ້ບໍລິໂພກລຸ້ນໃໝ່ແບບ ກຸ່ມ Gen Y ທີ່ໃຫຍ່ມາກັບ “ອິນເຕີເນັດ” ແລະ “ເຕັກໂນໂລຊີ” ທັນສະໄໝ ເຊິ່ງຄົນກຸ່ມນີ້ກໍກຳລັງຈະກາຍເປັນກຸ່ມຄົນທີ່ມີກຳລັງຊື້ເພີ່ມຂຶ້ນໃນອະນາຄົດ ສະນັ້ນຈາກບັນຫາ (pain point) ທີ່ຄິດວ່າຍັງມີຄົນລຸ້ນໃໝ່ອີກຫຼາຍຄົນພວມປະເຊີນເຊັ່ນດຽວກັນ ຈາກຈຸດນີ້ມັນໄດ້ກາຍເປັນໂອກາດໃນການສ້າງທຸລະກິດ ທ່ານ ປະສົງ ຈຶ່ງສ້າງ “ແອັບພລີເຄຊັ່ນ”ສັ່ງອາຫານຊື່ວ່າ “GOTEDDY” ຂຶ້ນມາ
.
ໃນການສ້າງທຸລະກິດນີ້ ທ່ານ ປະສົງ ເລີ່ມຕົ້ນຈາກຄວາມມັກຮັກ (Passion) ໃນເລື່ອງທຸລະກິດ Startup ທີ່ຢາກເຫັນຄົນລາວໄດ້ໃຊ້ “ແອັບພລີເຄຊັ່ນ” ທີ່ດີຊ່ວຍໃຫ້ຊີວິດສະດວກສະບາຍຂຶ້ນປະກອບກັບປະສົບການໃນການເປັນຜູ້ຊົມໃຊ້ໃນຕ່າງປະເທດ ແລະ ແນວຄວາມຄິດກ່ຽວກັບທຸລະກິດທີ່ໄດ້ຮ່ຳຮຽນມາເຖິງວ່າຈະບໍ່ມີຄວາມຮູ້ທາງດ້ານ “ໄອທີ” ເລີຍ ແຕ່ເພິ່ນກໍໄດ້ສ້າງທີມງານ “ໄອທີ” ຂອງບໍລິສັດເອງຂຶ້ນມາ ແລະ ໄດ້ສ້າງແອັບ GOTEDDY ຂຶ້ນມາຈາກການຄັດເລືອກເອົາຈຸດແຂງຈາກ “ແອັບພລີ
ເຄຊັນ” (Applications) ຂອງຫຼາຍປະເທດ ບໍ່ວ່າຈະເປັນລະບົບຂອງອາເມຣິກາ, ອາຊີ ແລະ ເອີຣົບ.
ເຖິງວ່າຈະເລີ່ມຕົ້ນຈາກຄວາມມັກຮັກໃນ startup ແລະ ເນັ້ນຕອບໂຈດກຸ່ມເປົ້າໝາຍໃຫ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ ແຕ່ການສ້າງທຸລະກິດທີ່ໃຊ້ “ເຕັກໂນໂລຊີ” ເປັນຫຼັກຂຶ້ນມາໃໝ່ ຍ່ອມມີສິ່ງທ້າທາຍສະເໝີ ທ່ານ ປະສົງເລົ່າໃຫ້ຟັງວ່າ: “ການຊອກຫາບຸກຄະລາກອນ“ໄອທີ” ທີ່ເກັ່ງແມ່ນຈະຍາກ ເພາະຍຸກນີ້ຄົນເກັ່ງກໍບໍ່ຢາກຢູ່ໃນອົງກອນຂອງຄົນອື່ນ ເຂົາຈະອອກໄປສ້າງທຸລະກິດຂອງຕົນເອງ ສະນັ້ນ ກວ່າຈະໄດ້ທີມຂອງເຮົາເອງຈຶ່ງໃຊ້ເວລາດົນພໍສົມຄວນ” ນອກຈາກນັ້ນໃນດ້ານພະນັກງານສົ່ງອາຫານ ເຊິ່ງປັດຈຸບັນມີເກືອບ 40 ຄົນ ກໍເປັນສິ່ງທ້າທາຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການອົບຮົມພະນັກງານ ໃຫ້ຮູ້ຈັກນຳໃຊ້ “ແພລັດຟອມ”(Platform) ທີ່ຊັບຊ້ອນມີຫຼາຍຂັ້ນຕອນ ຕັ້ງແຕ່ຮັບຄຳສັ່ງຊື້ແຈ້ງສະຖານະການສັ່ງຊື້ ຈົນຮອດຈັດສົ່ງອາຫານໂດຍເບິ່ງຈາກຕຳແໜ່ງພິກັດສະຖານທີ່ສົ່ງສິນຄ້າດ້ວຍລະບົບ “ຈີພີເອສ” (GPS).
ການຊອກຫາຄູ່ຮ່ວມທຸລະກິດ ເຊິ່ງໝາຍເຖິງບັນດາເຈົ້າຂອງຮ້ານອາຫານຕ່າງໆເຂົ້າມາຮ່ວມເປີດຮ້ານໃນ “ແອັບພລິເຄຊັ່ນ” ກໍຍັງມີສິ່ງທ້າທາຍໃນໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນເວລາທີ່ທີມງານເພິ່ນເຂົ້າໄປຕິດຕໍ່ກໍຈະຖືກປະຕິເສດ ເນື່ອງຈາກເຂົາເຈົ້າຍັງບໍ່ທັນເຂົ້າໃຈເຖິງປະໂຫຍດໃນການເພີ່ມຍອດຂາຍ ແລະເພີ່ມການເຂົ້າເຖິງລູກຄ້າຈາກການນຳໃຊ້ “ເຕັກໂນໂລຊີ” ວ່າຈະເປັນໄປໄດ້ແນວໃດ ແລະ ເຈົ້າຂອງຮ້ານອາຫານກໍຍັງຕ້ອງໄດ້ຫັກເປີເຊັນຈາກຍອດບິນທີ່ສັ່ງຜ່ານ GOTEDDY ເພື່ອເປັນຄ່າບໍລິການ ແລະ ການຕະຫຼາດນຳອີກ ແຕ່ເພິ່ນກໍແກ້ໄຂໂດຍສ້າງການຮັບຮູ້ຍີ່ຫໍ້ (Brand awareness) ໃຫ້ຄົນໄດ້ຮູ້ຈັກໄດ້ເຫັນຜ່ານຕາ ແລະ ລຶ້ງເຄີຍ ທັງທາງ“ອອບໄລ໌” (offline) ກໍຄືລົດຈັກສົ່ງອາຫານທີ່ມີໂລໂກ້ GOTEDDY ຮູບໂຕໝີຂີ່ຈະຫຼວດ ສີຂາວ-ຟ້າທະເລ ຂັບຜ່ານໄປມາຕາມຖະໜົນໃນນະຄອນຫຼວງ ພ້ອມທັງໂຄສະນາຜ່ານສື່ “ອອນໄລ໌” ແລະ ປ່ອຍແຄມເປນ (campaign) ການຕະຫຼາດຢູ່ເລື້ອຍໆ ບໍ່ວ່າຈະເປັນການແຈກຂອງແຖມ, ຈັດໂປຣໂມຊັ່ນໃຫ້ສ່ວນຫຼຸດຄ່າອາຫານ ແລະ ສ່ວນຫຼຸດຄ່າສົ່ງສິນຄ້າຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ປັດຈຸບັນມີຍອດການດາວໂຫຼດ “ແອັບ”ເຖິງ 20.000 ຄັ້ງແລ້ວເຊິ່ງລູກຄ້າຫຼັກທີ່ໃຊ້ບໍລິການປະຈໍາແມ່ນມີອາຍຸແຕ່ 18 – 24 ປີ ແລະ ຫຼາຍຮ້ານອາຫານທີ່ເຄີຍປະຕິເສດໄປກໍກັບມາເປີດໃຈເປັນຄູ່ຮ່ວມທຸລະກິດນຳ.
ເຖິງວ່າປັດຈຸບັນຜູ້ໃຊ້ GOTEDDY ຍັງຈຳກັດຢູ່ໃນກຸ່ມໄວໜຸ່ມ ຫຼື ກຸ່ມລູກຄ້າສະເພາະ (Niche Market) ແຕ່ໃນຕໍ່ໜ້າເພິ່ນມີແຜນຂະຫຍາຍກຸ່ມລູກຄ້າເປົ້າໝາຍອອກຕື່ມໃຫ້ກວ້າງຂຶ້ນ (Mass Market) ເປັນຕົ້ນແມ່ນກຸ່ມພະນັກງານພໍ່ແມ່ຜູ້ປົກຄອງ ແລະກຸ່ມອື່ນໆ ພ້ອມທັງຂະຫຍາຍພື້ນທີ່ໃຫ້ບໍລິການໄປແຂວງຈຳປາສັກ ແລະ ຕ່າງປະເທດໄດ້ແກ່: ມຽນມ້າ ແລະ ກຳປູເຈຍ ໂດຍຕອນນີ້ກຳລັງເປີດຫາຄູ່ຮ່ວມທຶນຢູ່. ໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານ ປະສົງ ກໍຍັງມີຂໍ້ຄິດດີໆຝາກໃຫ້ແກ່ຜູ້ທີ່ໃຝ່ຝັນຢາກເຮັດທຸລະກິດ Startup ວ່າ “ບຸກຄົນທີ່ຈະເຮັດ startup ໄດ້ຄວນຈະເລີ່ມຕົ້ນຈາກຄວາມມັກຮັກ (Passion) ເພາະຖ້າບໍ່ມັກຮັກ ແລ້ວຈະຢູ່ໃນ startup ບໍ່ໄດ້ ເນື່ອງຈາກເປັນທຸລະກິດທີ່ບໍ່ສາມາດຄາດຄະເນໄດ້ວ່າຈະເກີດຫຍັງຂຶ້ນໃນອະນາຄົດ, ເພາະຖ້າເຮັດໃນສິ່ງທີ່ບໍ່ມີໃຜເຮັດຈະຮູ້ໄດ້ຈັ່ງໃດວ່າຕະຫຼາດຈະຮອງຮັບ ຫຼື ບໍ່ ສະນັ້ນສິ່ງທີ່ຕ້ອງພົບເລື້ອຍໆກໍຄືບໍ່ສໍາເລັດຜົນ. ສິ່ງທີ່ 2 ຄື“ຕ້ອງບໍ່ທໍ້ຖອຍ” ຈົນກວ່າຈະສໍາເລັດ ແລະ ສຸດທ້າຍ ກໍຄື “ຕ້ອງຕີໂຈດໃຫ້ແຕກ” ວ່ານີ້ເປັນສິ່ງທີ່ແກ້ໄຂບັນຫາໃຫ້ລູູກຄ້າມີຊີວິດທີ່ດີຂຶ້ນແທ້ຫຼືບໍ່”
ສຸດທ້າຍ, ທ່ານ ປະສົງ ມີຂໍ້ສະເໜີເຖິງພາກລັດວ່າຖ້າຢາກຊຸກຍູ້ຜູ້ປະກອບການທຸລະກິດ Startupໃຫ້ມີຫຼາຍຂຶ້ນກໍຄວນກຳນົດໃຫ້ມີໃບອະນຸຍາດດຳເນີນທຸລະກິດ ແລະ ນະໂຍບາຍສະໜັບສະໜູນທີ່ສະເພາະເຈາະຈົງ ພ້ອມທັງໂຄສະນາກ່ຽວກັບ “ສະຕາດອັບ” ໃຫ້ສັງຄົມຮູ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງຕື່ມ ອາດໂດຍຜ່ານການສ້າງສະມາຄົມຜູ້ປະກອບໃໝ່ ແລະ ຈັດໃຫ້ມີງານແຂ່ງຂັນຂຶ້ນເລື້ອຍໆ.
(ລວາລະສານທາເກັດ ສະບັບ 158 ເດືອນກັນຍາ 2019 ໄດ້ທີ ສຳນັກງານຫ້ອງການພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ຫ້ອງສະໝຸດ, ຮ້ານອາຫານ, ຮ້ານກາເຟ, ຮ້ານ kaogee cafe, ຮ້ານ The pizza company ແລະ ຫຼາຍໆບ່ອນໃນນະຄອນຫຼວງ ຫຼື ສອບຖາມຈອງເປັນສະມາຊິກໄດ້ທີ່ເບີ 021 216 666)
GOTEDDY a Lao hot start-up winning the recent Lao ICT Award 2019.
Today, we have an opportunity to know about a new business or start-up so called “GOTEDDY” which offers food delivery service to customers who can make order from restaurants throughout Vientiane Capital via a mobile application. Despite being very new which has been launched for only 4 months, the service is booming with a number of users increased by 15% monthly. Recently, the application received the Lao ICT Award 2019 to guarantee their success.
Firstly, Target Magazine would like to introduce the founder and President of the company. His name is Mr. Pasong Lattana or Song aged 24 years old. He graduated
from secondary school in Singapore, and graduated University from the UK with a plan to obtain a Mater’s Degree. The idea of GOTEDDY came up in his mind when he was overseas. He was so used to trading things online through a mobile phone via mobile applications which was very convenient, especially when ordering food. When he came home, he had to go out or call a restaurant to place an order and a delivery service which is complicated, especially when giving them his address. He felt that this does not suit people of his generation so called Gen Y. This group grew up with the “Internet” and modern “technology” who will have high purchasing power in the future. With this problem that Gen Y people are commonly facing, it became a business opportunity for Mr. Pasong that he later invented the application titled “GOTEDDY” to tackle the issue.
Mr. Pasong started his business with passion of wanting to see Lao people have a good application to use which can help making their life easier. He also used his
experience as a user of this kind of service overseas together with his business knowledge, despite having no “IT” expertise, to establish the company with his own IT crew who assisted him in creating “GOTEDDY.” The application was built by combining strengths found in applications developed in the USA, Asia and Europe.
Although this start-up was founded with passion and concentration on helping customers solve their issue, new “technological-based” business will always face with challenges. He said that: “seeking IT experts is so difficult. Nowadays, many skillful ones do not want to work for others, but for their own business. It took us quite a while to find a proper team.” Moreover, the firm also had some issues in training 40 of our delivery staff, especially for them to know how to use a new “platform” which is complicated due to its various processes. They were trained from how to receive an order, inform ordering status all the way to deliver the order to the designated location using the GPS system.
Finding business partners i.e. restaurants to be linked with the application is also challenging. At first, whenever our team contacted them, they always refused our business offer due their lack of understanding in how this technology can help them increasing their sales and customers. They failed to see how the technology would make it possible plus that they had to pay a percentage commission based on a purchasing order to GOTEDDY as a service fee. In terms of marketing, the company has been promoting their brand awareness “offline” via delivery motobikes going around the city with a GOTEDDY logo depicting a rocket-riding bear in white and navy blue. For online marketing, advertisements and campaigns on social media have been launched regularly in the forms of food and delivery discount promotion. With that, the “application” has been downloaded 20,000 times already by users aged between 18 and 24. Many restaurants who refused the firm at first started to change their mind and become a partner with GOTEDDY eventually.
Even though users of GOTEDDY nowadays are mostly young people or niche-market customers, the company is planning to expand its business range to mass market in the future, for instance office employees, parents and others. They will also expand their service area covering Champasack Province and foreign countries, such as Myanmar and Cambodia. In the meantime, they are searching for qualified partners.
On this occasion, Mr. Pasong also left some positive recommendations to those who are dreaming of running their own start-up that “those who want to run a
start-up must begin with passion. Without such feeling, the business will not be possible. Start-up business is highly unexpected. There is no guarantee whether
your business will gain market acceptance or not. Therefore, the owner will always face the risk of failure. Despite that, you should never “give up” before reaching your goal. Finally, you have to “figure out” what can your product or service do to bring positive impact upon people.”
Lastly, Mr. Pasong would like to urge the Government to further promote start-up entrepreneurs by issuing a business license and implementing supporting policies
specifically related to start-ups, while helping the business increasing social awareness by establishing an association for new entrepreneurs and organizing start-up contests regularly.